Реферат: Пакт Молотова
Реферат: Пакт Молотова
Пакт Молатава-Рыбентропа (Уз’яднанне БССР)
(Набіраў : Дзмітрыеў Дзмітрый)
Прыход фашызму да ўлады ў Германіі і пачатак рэалізацыі яго агрэсіўнай
праграмы стварылі небяспечны ачаг вайны ў Цэнтральнай Еўропе і непасрэдную
пагрозу развязвання сусветнай вайны. Адводзячы ў сваіх глабальных планах
важнейшае месца барацьбе супраць “фарпоста міжнароднага камунізма” , гэта
значыць супраць СССР, фашызм меў на мэце зняволенне і іншых краін,
устанаўленне сусветнага панавання.
Паўстала задача арганізацыі сумесных дзеянняў розных палітычных сіл для
адпору гэтай палітыцы. Здавалася, у сярэдзіне 30-х гг. такія перадумовы
намячаліся: ідэя Савецкага Саюза аб арганізацыі сістэмы калектыўнай бяспекі
знайшла падтрымку Францыі, Югаславіі, Румыніі і іншых краін. У 1934 г. СССР
уступіў у Лігу Нацый і стаў пастаянным членам яе Савета. У 1935 г. былі
падпісаны савецка-французскі і савецка-чэхаславацкі дагаворы.
Але далей падзеі пайшлі па іншаму шляху. Кіруючыя колы Англіі з самага
пачатку займалі абыякавую пазіцыю у адносінах да ідэі калектыўнай бяспекі.
Паступова змянілася да горшага і пазіцыя Францыі. Кіруючыя колы заходніх
дзяржаў узялі курс на “прымірэнне” з агрэсарам. Галоўны сэнс гэтага курса
заключаўся ў тым, каб цаной уступак аслабіць германскі націск на Захадзе і
накіраваць яго экспансію на Усход.
Палітыка “прымірэння” рэалізоўвалася па розных напрамках. Заходнія дзяржавы
нічога не зрабілі, калі Германія яшчэ вясной 1935г. афіцыйна адмовілася ад
выканання усіх ваенных артыкулаў Версальскага дагавора і ўвяла забароненую ёй
усеагульную павіннасць. У наступным годзе Германія акупіравала Рэйнскую
дэмілітарызаваную зону. Ад Германіі старалася не адстаць фашысцкая Італія,
якая напала на Эфіопію. У 1936 г. Германія і Японія заключылі
антыкамінтэрнаускі пакт, да якога у 1937 г. далучылася Італія.
У сакавіку 1938 г. у склад рэйха была ўключана Аўстрыя. Пагроза навісла над
Чэхаславакіяй. 30 верасня 1938 г. на канферэнцыі кіраўнікоў урадаў Англіі,
Францыі, Германіі і Італіі ў Мюнхене было падпісана пагадненне аб расчляненні
Чэхаславакіі і перадачы часткі яе (Судэцкай вобласці) Германіі. У сакавіку
1939 г. Чэхаславакія была акупіравана Германіяй. Такім чынам, да 1939г.
Версальска-Вашынгтонская сістэма дагавораў была скасавана канчаткова.
Становішча у свеце рабілася выбухованебяспечным. У новых умовах Савецкі Саюз
даў згоду на кантакты з Германіяй. Адбыліся эканамічныя перагаворы, якія з
асаблівай інтэнсіўнасцю разгарнуліся ў маі-жніўні 1939 г. Затым яны перайшлі
у палітычную сферу.
Англія і Францыя пасля акупацыі Чэхаславакіі немцамі, баючыся непрадказальнай
палітыкі Германіі, зноў пайшлі на кантакт з СССР. Вясной і летам 1939 г.
праходзілі траістыя перагаворы СССР, Англіі і Францыі па палітычных, а потым
і ваенных пытаннях. Адначасова брытанскія палітычныя колы не пакінулі спроб
дамовіцца з Германіяй, вынікам чаго з’явіліся англа-нямецкія перагаворы.
На палітычных і ваенных перагаворах з СССР Англія і Францыя займалі
неканструктыўную пазіцыю. Разам з тым, яны не праяўлялі гатоўнасці да
кампрамісаў перад тварам фашызму.
На грамадскім узроўні таксама не ўдалося ўтварыць магутны антыфашысцкі фронт.
Да 20 жніўня 1939 г. стала відавочна, што перагаворы СССР, Англіі і Францыі
зайшлі ў тупік. Сітуацыя станавілася крытычнай. Падрыхтоўка Германіі да
напада на Польшчу ішла поўным ходам, і Гітлер у любы момант быў гатовы пачаць
наступленне.
Ва ўмовах узрастаючай напружанасці міжнароднага становішча, поўнай палітычнай
ізаляцыі і магчымай вайны на два фронты СССР прыняў прапанову Германіі
заключыць пакт аб ненападзенні. 20 жніўня 1939 г.Гітлер звярнуўся з асабістым
пасланнем да І.В.Сталіна прыняць міністра замежных спраў Германіі “для
складання і падпісання пакта аб ненападзеніі”. Раніцай 23 жніўня 1939 г. у
Маскву прыляцеў Рыбентроп. Перагаворы паміж ім, Сталіным і Молатавым
завяршыліся на працягу аднаго дня. 23 жніўня 1939 г. быў падпісаны савецка-
германскі дагавор аб ненападзенні тэрмінам на 10 гадоў.
Савецка-германскі дагавор, з аднаго боку, з’явіўся вымушаным крокам, лагічным
вынікам міжнародных адносін ў 1938-1939 гг. Савецкі Саюз пазбегнуў вайны на
два фронты, нанёс рашучы ўдар па планах стварэння адзінага антысавецкага
фронту, атрымаў амаль два гады для ўмацавання сваёй абароназдольнасцi. З
другога ж боку, гэты дагавор нанёс урон міжнароднаму прэстыжу СССР, які
ўспрымаўся раней як флагман барацьбы з фашызмам. Быў дэзарыентаваны і савецкі
народ, які бачыў у фашызме лютага ворага.
Да дагавора быў прыкладзены “Сакрэтны дадатковы пратакол”, якім
размяжоўваліся “сферы інтарэсаў” абодвух бакоў. Германія атрымала Францыю,
Брытанію і іх афрыканскія калоніі, СССР – Фінляндыю, Эстонію, Латвію,
Бесарабію і “права” пашырацца на поўдзень у бок Персідскага заліва праз Іран,
Афганістан і Турцыю.
Згодна з першым пунктам пратакола, у выпадку тэрытарыяльных і палітычных
пераўтварэнняў у абласцях, якія належалі прыбалтыйскім дзяржавам (Фінляндыя,
Эстонія, Латвія, Літва), паўночная граніца Літвы павінна была стаць мяжой,
падзяляючай сферу уплыву Германіі і СССР.
У другім пункце пратакола адзначалася: “У абласцях, якія належаць Польскай
дзяржаве, сферы ўплыву будуць размежаваны па лініі рэк Нараў, Вісла, Сан”.
Гэта значыць, СССР, па сутнасці, атрымліваў акрамя Заходняй Беларусі і
Заходняй Украіны частку Польшчы да Варшавы.
Сам факт размежавання інтарэсаў сацыялістычнай і фашысцкай дзяржаў сакрэтным
пратаколам, прыняты ў абход законаў СССР і ў парушэнне дагаворных
абавязацельстваў перад трэцімі краінамі, адлюстроўваў грэбаванне нормамі
права і маралі.
Кульмінацыяй гэтага працэса стаў Дагавор аб дружбе і граніцы паміж СССР
і Германіяй ад 28 верасня 1939 г. Быў таксама падпісаны сакрэтны дадатковы
пратакол, паводле якога Літва ўключалася ў сферу інтарэсаў СССР, а Германія
ўзамен атрымлівала частку Польшчы, якая па ранейшай дамоўленасці ўваходзіла ў
сферу інтарэсаў СССР.
Германія лічыла, што пакт ат 23 жніўня 1939 г. развязаў ёй рукі на Усходзе, і
1 верасня яна напала на Польшчу. Англія і Францыя, звязаныя з Польшчай
саюзнымі дагаворамі, 3 верасня 1939 г. аб’явілі вайну Германіі. У той жа
дзень у вайну ўступілі Аўстралія, Новая Зеландыя і Індыя. Пачалася другая
міравая вайна.
|